بررسی پدیده گرد و غبار در غرب ایران از دیدگاه هواشناختی (مطالعه بلندمدت و کوتاه مدت)

Authors

عباس رنجبر

عضو هیأت علمی پژوهشکده هواشناسی مجتبی میهن پرست

کارشناس اداره هواشناسی ایلام فائزه نوری

کارشناس پژوهشکده هواشناسی

abstract

گرد و غبار یکی از پدیده های مخرب جوی است که دارای تأثیرات زیست محیطی، سلامت عمومی، منابع طبیعی، اجتماعی و ... می باشد. در این مقاله شرایط تشکیل و انتقال پدیده گرد و غبار بر روی نواحی غربی کشور از دیدگاه هواشناختی (مطالعه بلندمدت و کوتاه مدت) مورد بررسی قرارگرفته است. مطالعه بلندمدت برای داشتن الگوی اقلیمی هواشناسی منجر به این پدیده و مطالعه کوتاه مدت جهت بررسی چگونگی ایجاد و انتقال ذرات معلق بر اساس مطالعه جریانات، الگوهای جوی و شرایط فیزیکی انجام شده است. برای این منظور داده های هواشناسی ایستگاه فرودگاه ایلام به عنوان ایستگاه شاهد منطقه غرب کشور استخراج و به صورت آماری طی دوره (2010-1985) به تفکیک ماه، فصل و شدت (میدان دید افقی) بررسی گردید، سپس الگوهای جوی مؤثر در ایجاد گرد و غبار از دیدگاه همدیدی، دینامیکی و عددی مطالعه شد. نتایج نشان داد میانگین الگوهای جوی منجر به گرد و غبار در فصول خشک و تر متفاوت می باشد. اما مهم ترین ویژگی های غالب این الگوها که موجب تولید گرد و خاک در منطقه و انتقال آن به غرب کشور می شود عبارت است از: 1- وجود و تقویت سامانه کم فشار حرارتی بر روی منطقه و ادغام آن باکم فشار دینامیکی 2- نفوذ سامانه پرفشار بر روی ترکیه و غرب سوریه و نواحی شمال غرب ایران، 3- ایجاد گرادیان قوی فشاری مداری و نصف النهاری شده 4- وزش باد نسبتاً شدید غرب- شمال غربی بر روی مناطق مستعد گردوخاک، 5- استقرار ناوه ی حاصل از کم ارتفاع تراز hpa500 بر روی سوریه و عراق و امتداد آن تا شمال غرب عربستان، 6- افزایش سرعت اصطکاکی قبل از وقوع توفان گرد و خاک و وجود سرعت های اصطکاکی بیش از m/s 5/0 بر روی کانون های گردوخاک. همچنین بررسی ها نشان داد که مناطق منبع برای گرد و غبارهای نیمه غربی کشور در کشورهای عراق (شمال غرب و غرب برای فصل خشک و مرکز و جنوب در فصل مرطوب)، شمال عربستان (بیشتر در فصل مرطوب) و شرق سوریه (عمدتاً در فصل خشک) می باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی پدیده گرد و غبار در غرب ایران از دیدگاه هواشناختی (مطالعه بلندمدت و کوتاه‌مدت)

گرد و غبار یکی از پدیده‌های مخرب جوی است که دارای تأثیرات زیست محیطی، سلامت عمومی، منابع طبیعی، اجتماعی و ... می‌باشد. در این مقاله شرایط تشکیل و انتقال پدیده گرد و غبار بر روی نواحی غربی کشور از دیدگاه هواشناختی (مطالعه بلندمدت و کوتاه‌مدت) مورد بررسی قرارگرفته است. مطالعه بلندمدت برای داشتن الگوی اقلیمی هواشناسی منجر به این پدیده و مطالعه کوتاه‌مدت جهت بررسی چگونگی ایجاد و انتقال ذرات معلق بر...

full text

واکاوی و پیش‌بینی پدیده گرد و غبار در جنوب غرب ایران

گرد و غبار پدیده‌ای است که آثار زیست محیطی مخرب زیادی را در بخش‌های مختلف زندگی انسان‌ها از جمله: کشاورزی، اقتصاد، بهداشت و غیره دارد. کشور ایران، به ویژه منطقه غرب و جنوب غرب آن، به دلیل قرار گرفتن در منطقه درگیر با پدیده گرد و غبار هر ساله خسارات زیادی را از این پدیده می‌بینند بنابراین توجه به این مساله و کاهش خسارات‌های حاصل از آن، در اولویت می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی و پیش‌بینی پدیده ...

full text

شناخت و بررسی عوامل موثر بر پدیده گرد و غبار در غرب ایران

گرد و غبار یکی از پدیده­های مخرب اقلیمی است که سالانه خسارات فراوانی را به محیط زیست، جاده­ها، ساختمان­ها و هوای شهرها وارد می­نماید. استان­های غربی از مکان­های مساعد برای رخداد مکرر پدیده‍ ی گرد و غبار در کشور ایران محسوب می­شود. برای انجام این تحقیق از داده­های دید افقی و گزارش پدیده ی گرد و غبار ایستگاه­های مختلف هواشناسی استان­های غربی استفاده گردید. بعد از مشخص شدن روزهای همراه با غبار و ط...

full text

واکاوی آماری پدیده گرد و غبار (مطالعه موردی اصفهان)

یکی از انواع بلایای طبیعی که هرساله موجب وارد آمدن آسیب‌های زیست محیطی و اجتماعی بسیاری در برخی کشورها می‌شود، طوفان‌های گرد و خاک و ریزگرد‌هاست. در این پژوهش، پدیده گرد و غبار ایستگاه اصفهان از نظر زمانی و فضایی مطالعه شد. بدین‌منظور داده‌ها شامل: زمان و تاریخ دیده‌بانی، سمت و سرعت باد و وضعیت هوای حاضر پس از استخراج کدهای مربوط به پدیده گرد و غبار (06 و 07) و تحلیل آماری داده‌های مرتبط با این...

full text

تحلیل فضایی- زمانی رخداد گرد و غبار در غرب ایران

پژوهش حاضر سعی دارد رفتار رخداد گرد و غبار در غرب ایران را از منظر مکانی و زمانی تحلیل کند. برای نیل به این هدف از داده‌های آماری گرد و غبار (اخذشده از سازمان هواشناسی) 26 ایستگاه منتخب در نیمۀ غربی ایران با پراکنش مناسب طی دورۀ بیست ساله (1989- 2008) بهره گرفته شده است. برای بررسی رفتار مکانی گرد و غبار از ابزار تحلیل روند و برای بررسی رفتار زمانی آن از روش آماری من کندال (به علت ناپارامتریک‌ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نیوار

جلد ۴۰، شماره ۹۲-۹۳، صفحات ۵۳-۶۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023